RONDOM klanken

groenvierkant oranjebol groenvierkant

Klankstructuur en klinkerwaarde maken de taal op woordniveau inzichtelijk. Luisteren, schrijven, spreken en lezen versterken en bevestigen elkaar. We stellen de klinker voor door een rode cirkel. Zonder klinker geen klankgreep!

Rondom de klinker kunnen medeklinkers meeklinken. De medeklinker(s) na de klinker worden voorgesteld door een blauw vierkant;vóór de klinker door een groen vierkant.

Vier basisstructuren

Willen we het aantal voor- en namedeklinkers voorstellen dan gebruiken we rechthoekjes. Wanneer we abstractie maken van het aantal medeklinkers - op termijn worden de clusters ervaren als één geheel. - kunnen we in het Nederlands vier basisstructuren onderscheiden:

1

groenvierkant oranjebol groenvierkant kat

3

oranjebol groenvierkant eerst

2

groenvierkant oranjebol sta

4

oranjebol ei

 

Meerlettergrepige woorden zijn combinaties van deze basisstructuren.

 

Structuur 1-2 bosuil
groenvierkant oranjebol groenvierkant
  oranjebol groenvierkant
Structuur 3-1 lopen
groenvierkant oranjebol  
groenvierkant oranjebol groenvierkant
Structuur 1-1 bossen
groenvierkant oranjebol groenvierkant
groenvierkant oranjebol groenvierkant
Structuur 4-1-1 eilanden
  oranjebol  
groenvierkant oranjebol groenvierkant
groenvierkant oranjebol groenvierkant
Structuur 4-2-1-3 uiensoepje
  oranjebol  
  oranjebol groenvierkant
groenvierkant oranjebol groenvierkant
groenvierkant oranjebol  

 

Klinkerwaarde : symbolen

Naast de klankstructuur kennen we ook de klinkerwaarde. Dof: komt het meest voor in het Nederlands! Halflang: is typisch voor het schrijven. We horen lang maar binnen een bepaalde structuur schrijven we lang als halflang. 'Rondom' combineert structuur en klinkerwaarde:

lang rondom04a aa - oo - ee - uu - ie - o - eu reus
kort rondom04b a - o - e - u - i pen
tweeklank rondom04c ui - ei - ij - aai - ooi - oei - au - ou - eeu - ieu koud
dof rondom04d   warme/ nuttig/ eindelijk
halflang rondom04e   lopen

 

 

 

 

 

 

Als laatse symbool gebruikt RONDOM klanken het sterretje. Met het * duidt RONDOM het uitzonderlijke binnen het woord aan.

* * * * *
thee wring paard zeilboot saus

Uitzonderlijk betekent horen 1 zien.

Sterretjes kunnen ook na afspraak vb. : au - ei - ...

Deze 10 symbolen ( 4 basisstructuren - 5 pijlen - * ) werken als metataal op klankniveau ( fonetisch bewustzijn ). "Rondom klanken" wordt ingezet binnen lezen, schrijven (spelling) en taalbeschouwing. Therapeutisch binnen de logopraktijk als ondersteuning bij luisteren en spreken.